Trước khi Euro 2024 khởi tranh, HLV Didier Deschamps đặt mục tiêu cho các học trò tối thiểu phải vào đến bán kết. Và mục tiêu đó đến nay đã hoàn thành bất chấp ĐT Pháp đã không thể trình diễn một lối chơi hấp dẫn người hâm mộ.
“Chúng tôi đã vào tới bán kết Euro 2024 theo cách mà chúng tôi đã chọn. Mọi thứ về cơ bản là vậy. Còn nếu bên ngoài kia, nhiều người cảm thấy không vui vì những gì toàn đội đã thể hiện, thì đó là việc của họ, không phải vấn đề của tôi”, Ousmane Dembele thẳng thắn trả lời phỏng vấn sau chiến thắng nhọc nhằn trước Bồ Đào Nha với tư cách là cầu thủ được bình chọn xuất sắc nhất trận đấu. Cũng đồng quan điểm như vậy, tiền vệ Aurelien Tchouameni lên tiếng cho rằng bản thân bỏ ngoài tai những lời chỉ trích về việc ĐT Pháp không xứng đáng được góp mặt tại vòng bán kết.
Không chỉ truyền thống quốc tế, ngay cả truyền thông nước nhà cũng phần nào công kích màn trình diễn của đoàn quân Didier Deschamps xuyên suốt chiến dịch trên đất Đức. Tất cả đều cho rằng với những thành công có được trong vòng một thập kỷ gần đây, Pháp sẽ phải ra sân với tâm thế của một đội bóng cửa trên cùng lối đá tấn công áp đảo, thứ tưởng chừng đã in hằn trong não bộ của những ngôi sao mang đẳng cấp thế giới như Theo Hernandez, N’Golo Kanté, Antoine Griezmann và đặc biệt là Kylian Mbappe. Sau tất cả, màn trình diễn hơn 2 giờ đồng hồ tại Volksparkstadion của Pháp trước đối thủ đầy duyên nợ Bồ Đào Nha mới đây không đọng lại nhiều điều trong tiềm thức các Les Bleus chân chính, ngoài trừ sự lạnh lùng đến tàn nhẫn của họ trên chấm luân lưu 11m.
Sự thật thì Bồ Đào Nha mới là đội bóng thi đấu chủ động hơn, kiểm soát thế trận tốt hơn, đồng thời cũng tạo ra nhiều sóng gió hơn lên khung thành đối phương. Điều đó thể hiện rõ ràng qua các thông số. Thống kê từ Opta cho thấy, Bồ Đào Nha kiểm soát bóng tới 60%, áp đảo về số lượng đường chuyền (868 – 586) và dứt điểm bên trong vòng cấm (11 – 7). Nếu Cristiano Ronaldo và các đồng đội không quá vô duyên trong các tình huống dứt điểm cuối cùng, rất có thể đại diện đến từ bán đảo Iberia đã đánh bại Pháp trước khi trận đấu phải phân định thắng thua trên chấm 11m.
Thế nhưng bóng đá vốn không có chữ nếu. Đã 8 năm kể từ khoảnh khắc xuất thần của Eder trong trận chung kết Euro 2016, thần may mắn lần này không còn đứng về phía Bồ Đào Nha nữa. Rafael Leao, Joao Felix và Francisco Conceicao, là những đại diện mới mẻ trên hàng công của Selecao Châu Âu, tuy nhiên họ không thể làm được điều tương tự “nhân tố bí ẩn” Eder từng làm trong quá khứ. Ronaldo – biểu tượng cho lòng kiêu hãnh và lòng tự tôn của người Bồ Đào Nha, tiếp tục trải qua một trận đấu đáng quên nữa trong sự nghiệp khi tuổi tác giờ đây đã trở thành gánh nặng của chủ nhân 5 danh hiệu Quả bóng vàng Châu Âu.
Tuy vậy, điều chúng ta bất ngờ hơn cả lại chính là cách lựa chọn nhập cuộc dè dặt quá mức của người Pháp. HLV Deschamps đã tung ra sân một đội hình thiên về phòng ngự với sự góp mặt ngay từ đầu của bộ ba tiền vệ trung tâm là N’Golo Kante – Tchouameni – Eduardo Camavinga. Về mặt thế trận, sự góp mặt của bộ ba giàu năng lượng này đảm bảo cho Pháp yên tâm hơn trước khả năng khai thác khoảng trống của những ngôi sao hàng đầu phía bên kia chiến tuyến như Bruno Fernandes và Bernardo Silva.
Deschamps chủ động yêu cầu các học trò lùi sâu đội hình, chơi chắn chắn và nhường thế trận cho đối thủ, điều này khiến cho Griezmann gần như lạc lõng trong vai trò số 10 vì thiếu đi đối tác hỗ trợ phía sau lưng, trong khi cả Mbappe lẫn Kolo Muani chỉ biết trông chờ vào những đường phất bóng dài để tận dụng lợi thế về tốc độ và sức trẻ.
Có thể khẳng định, đây chính là ĐT Pháp với lối đá nhàm chán nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây. Đội bóng áo lam tiến tới vòng bán kết Euro 2024 với hành trang là 3 bàn thắng sau 5 trận đấu. Thậm chí nếu bóc tách kỹ càng, Pháp đã không thể ghi bàn từ các tình huống bóng sống sau 86 lần dứt điểm, dù sở hữu hệ số bàn thắng kỳ vọng (xG) lên đến 7,3. Họ khởi đầu vòng bảng với chiến thắng 1-0 trước Áo, nhờ bàn thắng phản lưới nhà của Max Wober. Pháp để Hà Lan cầm hòa không bàn thắng ở lượt trận thứ hai, trước khi tiếp tục để Ba Lan làm điều tương tự dù có thế dẫn bàn của Mbappe từ chấm 11m.
Đến vòng 1/8, Thầy trò Deschamps trật vật vượt qua Bỉ với kịch bản tương tự như ở trận gặp Áo, khi trung vệ kỳ cựu Jan Vertonghen đá phản lưới nhà ở những phút cuối trận. Làm phép so sánh, ngay cả khi Pháp bị loại ở vòng 1/8 tại Euro 2020, số bàn thắng họ ghi được ở giải đấu 3 năm về trước còn ấn tượng hơn với con số ở thời điểm hiện tại.
Chúng ta không khó để lý giải cho vấn đề này. Sự thật thì Pháp đang bước vào giai đoạn thoái trào sau những thành công mà họ gặt hái được trong vòng một thập kỷ trở lại đây. Sau thời hoàng kim của Karim Benzema, Griezmann và Mbappe, bóng đá Pháp không còn sản sinh ra được những chân sút xuất sắc. Bằng chứng là lão tướng Olivier Giroud dù đã 37 tuổi nhưng vẫn được triệu tập lên tuyển. Xét về trình độ và đẳng cấp, những Kolo Muani hay Marcus Thuram của hiện tại hoàn toàn thua kém lứa đàn anh đi trước, chứ chưa cần so sánh với những huyền thoại như David Trezeguet, Thierry Henry.